Gebelikte Anemi
Gülsüm Nur Bozkurt
Gebelikte en sık görülen
komplikasyonlardan biri Anemidir. Anemi, kişinin kanında yeterli miktarda
sağlıklı kırmızı kan hücresi veya hemoglobin bulunmadığında ortaya çıkan bir
durumdur. Gebelikte oluşan birçok fizyolojik değişim kanda bulunan Hemoglobin
konsantrasyonunu azaltıcı yönde etkilemektedir. Hemoglobin konsantrasyonu (Hb) < 110 g/L olarak
tanımlanan gebelikte anemi, üçte ikisi Asya'dan olmak üzere dünya çapında 56
milyondan fazla kadını etkilemektedir.
Gebelikte en sık görülen anemiler, demir eksikliği anemisi (DEA) ve
folat eksikliği megaloblastik anemisidir. Anemiye sebep olan birçok faktör
vardır. Bunlar arasında yetersiz beslenme, doğum öncesi demir ve folat
takviyesi alımındaki yetersizlik daha sık görülür. Anemi genel olarak yorgunluk,
enerji eksikliği, solgun bir görünüm, zayıflık, nefes darlığı, çarpıntı (artan
kalp atışı hızı veya düzensiz kalp atımı) gibi belirtiler ile ortaya çıkabilir.
Temelde DEA, artmış
maternal ve perinatal morbidite-mortalite ve yenidoğanda uzun vadeli yan
etkiler ile ilişkilidir. Şiddetli aneminin anne ve fetüs üzerinde olumsuz
etkileri görülmektedir. Bu durum anne ölüm riskini artırdığı gibi düşük yapmaya
ve erken doğuma da sebep olabilir. Aynı zamanda, çeşitli çalışmalar sonucunda
demir eksikliğinin tiroid bozukluğu riskini arttırdığı da görülmüştür. Demir eksikliği durumunda, demire yanıt
vermeyen anemilerin teşhisi demir takviyesi yapılarak takip edilebilir.
Aynı zamanda oluşan bu durumların engellenmesi için vitamin ve mineral
takviyeleri, demir enjeksiyonu (kişinin demir seviyesi çok düşükse), enjeksiyon
yoluyla B12 vitamini takviyesi
(pernisiyöz anemi için gereklidir), antibiyotikler (enfeksiyon nedeni
ile) gerekirse antiinflamatuar ilaçlar uygulanabilir.
Gebelikte anemi ve yan etkilerini önleme
stratejileri arasında altta yatan temel sebeplerin tanısı ve tedavisi önemlidir. Ergenler
de dahil olmak üzere tüm adet gören kadınlara haftalık, gebelik ve doğum
sonrası dönemde günlük demir ve folat takviyesi uygulanmalıdır.
Oral demir, DEA tedavisi için intravenöz tedaviye tercih
edilir. Hamilelikte B12 ve folat eksiklikleri nadir olarak görülür ve
yetersiz diyet alımından kaynaklanabilir. Bu vitaminler embriyo
oluşumunda önemli rol oynamaktadır ve dolayısıyla herhangi bir göreceli
eksiklik, konjenital anormalliklere sebep olabilir. Altta yatan sebebin
bulunması, bu eksikliklerin yönetimi için çok önemlidir. Hemolitik
anemiler de gebelikte nadir olarak görülebilir, ancak zamanında tanı konmazsa
ve uygun şekilde davranılmazsa hayatı tehdit eden komplikasyonlara neden
olabilir.
Referanslar
Goonewardene M, Shehata M, Hamad A. Anaemia in pregnancy. Best Pract Res Clin Obstet Gynaecol. 2012 Feb;26(1):3-24. doi: 10.1016/j.bpobgyn.2011.10.010. Epub 2011 Dec 3. PMID: 22138002. (https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22138002/)
- Williams MD, Wheby MS. Anemia in pregnancy. Med Clin North Am. 1992 May;76(3):631-47. doi: 10.1016/s0025-7125(16)30344-3. PMID: 1578961.
- Sifakis S, Pharmakides G. Anemia in pregnancy. Ann N Y Acad Sci. 2000;900:125-36. doi: 10.1111/j.1749-6632.2000.tb06223.x. PMID: 10818399.
- Horowitz KM, Ingardia CJ, Borgida AF. Anemia in pregnancy. Clin Lab Med. 2013 Jun;33(2):281-91. doi: 10.1016/j.cll.2013.03.016. Epub 2013 Apr 19. PMID: 23702118.
Yorumlar
Yorum Gönder