Ana içeriğe atla

Anne Sütü

 

Anne Sütü  
Beyza Gülçin Eracun

  Anne sütü, bebeklerin bağışıklık sistemlerinin ihtiyaçları olan molekülleri sağlayan ve temel besin kaynakları olan biyolojik bir sıvıdır. Bebekler, doğumlarından itibaren ilk 6 ay boyunca yalnızca anne sütü almalıdırlar. İlerleyen zamanlarda ise bebeğin ihtiyacı göz önünde bulundurularak hem annenin hem de bebeğin isteği üzerine bebekler, 1-2 yıl ek süre içerisinde ek gıdaların yanında anne sütü de alabilmektedirler. Bebeklerin anne sütü ile beslenmesi hem gelişim süreçlerinin düzgün ilerlemesi açısından hem de bağışıklık sistemlerinin çeşitli hastalıklara karşı bebekleri koruması açısından oldukça önemlidir.  

Şekil 1

  ABD Sağlık İnsani Hizmetler Departmanı’nın yaptığı çalışmalar sonucunda otitis media (orta kulak iltihabı), astım, üst solunum yolu hastalıkları ve çölyak hastalığı gibi birçok hastalığın bebeklerde gözlemlenme oranları ile anne sütü ile beslenme süreleri arasında çeşitli ilişkilerin olduğunu açıklamıştır. Emzirme süresinin artışı ile birçok bebekte, çalışmada incelenen çoğu hastalığın görülme sıklığının azaldığı gözler önüne serilmiştir.

  Bebekler için anne sütü ile beslenmenin önemi kadar, bebeğin anne sütünü hangi yolla (emzirme yoluyla veya biberon yoluyla) aldığı da oldukça önemlidir. Emzirilen bebekler alacakları süt hacmini kendileri belirlediklerinden dolayı bebeklerde erkenden kendi kendini düzenleme programı başlar. Bu olay da yetişkinlik döneminde kilo alım oranının düzenlenmesini etkileyerek bebeğin yaşamının ileriki evrelerinde obezite hastalığına yakalanma olasılığını azaltır.

  Ardythe L. Morrow  ve Olivia Ballard’ ın 2013 yılında yayımladıkları bir makalede anne sütü içeriğinin anneye, çevresel faktörlere, bebeklerin ihtiyaçlarına ve sağlık durumlarına göre değiştiğini anlatmışlardır. Anne sütü içerisinde bebeğin beslenmesinde rol oynayan temel bileşenler bulunmakla birlikte; bebeğin bağışıklık sistemi için önemli olan immünolojik bileşenler ile büyüme ve gelişiminde önemli bileşenler de bulunmaktadır. Aynı zamanda anne sütünden türetilen hücre dışı veziküller, miRNA’lar ve eksozomlar da bulunmaktadır (Yi DY ve Kim SY. (2021)).

Şekil 2: Anne sütünde bulunan bazı bileşenler ve bebek üzerindeki etkileri (Yi DY ve Kim SY. (2021)).

  Anne sütü içerisinde bulunan miRNA’lar, doku ve hücre proliferasyonunda, gelişmesinde, farklılaşmasında, ölümünde ve metabolizmasında rol oynayan 18-25 nükleotit uzunluğundaki kodlayıcı olmayan RNA’lardır. Bu RNA’lar anne sütü içerisinde bolca bulunmakta ve bebeğin gelişimine katkı sağlamaktadırlar (Yi DY ve Kim SY. (2021)).

  Sütten türetilen eksozomlar ise miRNA’lar gibi proliferasyon da rol almalarının yanı sıra immünomodülasyon ve kanserde birçok terapötik ve fizyolojik etkilere sahiptirler (Kim KU. Ve ark. (2020)).

 

Referanslar

·       Section on Breastfeeding. Breastfeeding and the use of human milk. Pediatrics. 2012 Mar;129(3):e827-41. doi: 10.1542/peds.2011-3552. Epub 2012 Feb 27. PMID: 22371471.

·       Yi DY, Kim SY. Human Breast Milk Composition and Function in Human Health: From Nutritional Components to Microbiome and MicroRNAs. Nutrients. 2021 Sep 2;13(9):3094. doi: 10.3390/nu13093094. PMID: 34578971; PMCID: PMC8471419.

·       Kim KU, Kim WH, Jeong CH, Yi DY, Min H. More than Nutrition: Therapeutic Potential of Breast Milk-Derived Exosomes in Cancer. Int J Mol Sci. 2020 Oct 3;21(19):7327. doi: 10.3390/ijms21197327. PMID: 33023062; PMCID: PMC7582863.

·       Ballard O, Morrow AL. Human milk composition: nutrients and bioactive factors. Pediatr Clin North Am. 2013 Feb;60(1):49-74. doi: 10.1016/j.pcl.2012.10.002. PMID: 23178060; PMCID: PMC3586783.

 

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Gen Duplikasyonları Ve Evrim İle İlişkileri

  Gen Duplikasyonları Ve Evrim İle İlişkileri Dilanur Gümüşkaya   Gen duplikasyonu teorik olarak, bir DNA parçasının kopyalanıp her iki kopyanın da korunduğu kromozomal mutasyondur. Fakat bu mutasyon, genomda yeni dizilimler meydana getirip yeni genlerin oluşumuna zemin hazırlayan bir durumdur. Bu nedenle duplikasyonlar canlının yeni biyolojik fonksiyonlar kazanmasını sağlayarak evrimde anahtar rol oynamaktadır.   Bir duplikasyonda kopyalanan parça genellikle orijinal parçanın hemen ardında konumlanır ve bu modele tandem (ardışık) duplikasyon adı verilir. (Şekil 1) Şekil 1 Nasıl Gerçekleşir?   Gen duplikasyonları mayoz bölünmede eşit olmayan krossover lar veya replikasyon sırasında meydana gelen hatalar nedeniyle gerçekleşebilir.   Mayoz I’in Profaz aşamasında sinaps oluşturmuş kromozomların orantısız ve yanlış eşleşmeleri duplikasyonu meydana getirir. Bu hata sonucu hem duplikasyon hem de delesyon gerçekleşir. (Şekil 2) Şekil 2   Duplikasyon, evrim a...

Kök Hücre Tedavisinde Alternatif Bir Yöntem; Lentiviral Vektörler

  Kök Hücre Tedavisinde Alternatif Bir Yöntem; Lentiviral Vektörler Dilanur Gümüşkaya   Kök hücre tedavisi, bilindiği üzere günümüzde birçok hastalığın çaresi olma potansiyeline sahip olup her geçen gün geliştirilmektedir. Bu tedavinin günümüze kadar en yaygın uygulandığı şekli ve aynı zamanda kanıtlanmış tek klinik kullanımı, Hematopoetik Kök Hücre (HKH) Transplantasyonu dur.   HKH, bireyin yaşamı boyunca kan hücresi üretebilmektedir. HKH nakli, bir hastanın içinde çoğalma ve kan hücreleri üretme amacıyla bu kök hücrelerin hastaya transferini temel alır. Genellikle kemik iliği, periferik kan ve göbek kordon kanından elde edilen multipotent hematopoetik kök hücreler hastaya nakledilir.   Kabul görmüş bu yaklaşımın kullanılamadığı çeşitli durumlar, kök hücrenin laboratuvar ortamında modifiye edildiği yeni tedavi yöntemleri geliştirilmesine sebep olmuştur. Bu modifikasyonun lentiviral vektörler aracılığıyla gerçekleştirildiği bazı tedavi örneklerine rastlamak mümk...

ESOZOM NEDİR ?

  Eksozom Nedir ? Beyza Gülçin Eracun Şekil 1 Hücrelerimiz, karmaşık bir iletişim ağı içinde sürekli olarak birbirleriyle haberleşir. Bu iletişim, sinyallerin kimyasal, elektriksel veya fiziksel yollarla iletilmesiyle gerçekleşir. Ancak son yıllarda yapılan araştırmalar, bu iletişim ağının temel bir parçası olan eksozomları ön plana çıkarmıştır. Peki, eksozomlar nedir ve neden önemlidir? Eksozom Nedir? Eksozomlar, 30-150 nanometre çapında, lipid bir zarla çevrili veziküllerdir. Bu veziküller, hücre içi organellerden birisi olan endozomal sistemden köken alır ve hücrelerin dış ortama saldığı özel yapılardır. Köken aldıkları hücrenin özelliklere sahip Eksozomlar, proteinler, lipitler,   miRNA ve büyüme faktörleri gibi biyomoleküller taşıyarak hücreler arası bilgi akışını sağlar. Şekil 2 Eksozomların Tarihçesi Eksozomlar ilk olarak 1980'li yıllarda, eritrositlerin olgunlaşması sırasında hücrelerden dışarı atılan veziküller olarak tanımlanmıştır. Ardından ilerleyen yılla...